ประเพณี วัฒนธรรม ภาคอีสาน

บุญกฐิน

ผ้าที่ใช้สะดึงเป็นกรอบขึงเย็บจีวร เรียกกันว่าผ้ากฐิน มีกำหนดเวลาทำถวายเพียง ๑เดือน คือตั้งแต่แรม ๑ค่ำ เดือน๑๑ ถึงวันเพ็ญ เดือน ๑๒ เพราะมีกำหนดทำในระหว่างเดือน ๑๒ จึงมีชื่อเรียกอีกอย่างหนึ่งว่าบุญเดือนสิบสอง

การแต่งงานกินดอง

การกินดองนั้นเป็นประเพณีเก่าแก่ ตามโบราณกล่าวว่าอาวาหะมงคลบอกไว้ชายนั้นจากไปอยู่กับผู้หญิงลูกเผิ่นพุ้นเลยแต่งกินดอง เอาลูกเขยเรือนก็หากดีเอาล่น คำอาษิตลาวเว้าคำควรคักแน่ว่า เอาลูกเขยมาเลี้ยงพ่อแม่เฒ่า ปานได้ข้าวมาไว้ใส่เบี่ยอีกแบบหนึ่งนั้น ครั้นกินดอกแล้วเอาหญิงไปสมสู่ไปอยู่บ้านกับพ่อเฒ่าแม่เฒ่าแนวนี้ ก็หากหลายคำบรรยายมิไว้ว่า วิวาหะมงคลบนบอกภาษิตมีกล่าวไว้คำนี้คล่องคือ ว่าเอาลูกสะใภ้มาเลี้ยงปู่เลี้ยงย่า ปานว่าเอาผีเอาห่ามาใส่เรือนชาน คำอันนี้หาทางบ่ดีเอามากล่าว ลูกสะใภ้ดีๆ มีตั้งหลายมากล้นบ่เคยเว้ากล่าวเถิงท่านเอย

งานประจำของชาวอีสาน

อีสานโบราณนั้นก็เหมือนกันกับภาคอื่น งานประเพณีบ่ได้วาง ปล่อยทิ้มของเค้าเก่าหลัง ประเพณีแต่ครั้นก่อนๆ ตามเดิม ถือว่าเป็นสำคัญต่อกันมาเรื่อย

พิธีศพ ชาวอีสาน

การสุดท้ายของชีวิตได้แก่ความตาย บ่มีไผหลีกหนีจากความตายได้ สิ้นลมหายใจแล้วเป็นการตายได้ชาติเฮาเรียกว่าซากศพ คำว่าศพฯ นี้คำไทยมากล่าวออกจากคำว่า ศวะ หรือ สันสกฤต ว่า ศว แน่แท้แปลว่าสูญ

กลอนพญา

กลอนพญา

การบวช

การบวชในศาสนานี้เป็นกิจสำคัญมาก ชาวไทยนับถือพุทธเจ้าเฮาแม่นดี เข้าบวชได้รู้ระยอมพระธัมโม รู้จักทำดีได้ดีทำชั่วได้ชั่ว บอกมีเอาไว้ ทั้งเป็นการใช้หนี้บุญคุณพ่อแม่ คุณท่านมีมากล้นเฮาได้เกิดมา

ฮีตสิบสอง คลองสิบสี่

คนอีสาน มีวัฒนธรรมประจำชาติและประจำท้องถิ่น มาแต่โบราณกาลแล้วนับศตวรรษ จนถือเป็นฮีตเป็นคลอง ...ต้องปฏิบัติสืบกันมาจนเป็นประเพณีที่รู้จักกันดี และพูดจนติด ปากว่า "ฮีตสิบสอง คลองสิบสี่"